Dünyada İş Güvenliğinin Tarihi Gelişimi
İlk çağlarda insanlar hayatta kalmak için avlanma, korunma, barınma gibi nedenlerle çeşitli alet, edevat ve barınak yapma gereği duymuşlardır. İlk çağda yapılan bu ilk eylemler de iş güvenliğinin altında incelenebilir konulardır.Yani iş güvenliği insanlık tarihi kadar eskidir desek yanlış söylemiş olmayız.
Yazılı anlamda ilk iş güvenliği, M.Ö. 2000'lerde Hammurabi Kanunlarında karşımıza çıkar. Kanunda müteahhidin sağlam yapmadığı binanın çökmesi sonucu, müteahhidin karşı karşıya kalacağı yaptırımlardan bahsedilmektedir.
M.Ö. 400'lerde Hipokrat kurşun zehirlenmesi ve korunması gerektiğini belirtmiştir.
Bugünkü anlamda iş güvenliğinin temelini 16. ve 17. yüzyıllarda İtalyan Doktor Bernardino Ramazzini atmıştır.Bernardino Ramazzini doktorlara hastalarına hangi ''mesleği'' yaptıklarını sormalarını tavsiye etmiştir.En önemli eseri meslek hastalıkları üzerine yazdığı De Morbis Artificum Diatriba (Diseases of Workers)
İş güvenliğinin yasal anlamda dönüm noktası; İngiliz cerrah Percivall Pott'un baca temizleyicilerinin kanser hastalığına yakalanmaları üzerine yaptığı çalışmalar sonucunda olmuştur. Bu çalışmalar neticesinde İngiliz parlamentosu 1788'de Baca Temizleyicileri Yasası çıkarmıştır.
İngiltere'de 1802 yılında Çırakların Sağlığı ve Morali Yasası çıkartılarak, çırakların çalışma şartları ve çalışma süreleri sınırlandırılarak korunmaya çalışılmıştır.
1833 yılında Fabrikalar Yasası(Factory Act) yürürlüğe girmiştir.Yasaya göre, işyerlerinin denetimi için müfettiş ataması öngörülmüştür. Ayrıca 9 yaşın altındaki çocukların işe alınması, 18 yaşın altındaki çocukların ise 12 saatten fazla çalıştırılması yasaklanmıştır.
Sanayi devrimi ile birlikte İngiltere'de yasal anlamda atılan bu adımlar diğer ülkeleri de etkilemiştir. İsviçre 1840, Fransa 1841, Almanya 1849, Amerika 1877 yılında iş güvenliği ile ilgili kanun çıkarmışlardır.
1919 yılında Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO-İnternational Labour Organization) kurulmuş,yaptığı önemli çalışmalar neticesinde 1946 yılında Birleşmiş Milletler'in uzmanlık kuruluşu olmuştur.
Yazılı anlamda ilk iş güvenliği, M.Ö. 2000'lerde Hammurabi Kanunlarında karşımıza çıkar. Kanunda müteahhidin sağlam yapmadığı binanın çökmesi sonucu, müteahhidin karşı karşıya kalacağı yaptırımlardan bahsedilmektedir.
 |
| Hammurabi Kanunundan bir kesit |
M.Ö. 400'lerde Hipokrat kurşun zehirlenmesi ve korunması gerektiğini belirtmiştir.
 |
| Yunan Hekim Hipokrat |
Bugünkü anlamda iş güvenliğinin temelini 16. ve 17. yüzyıllarda İtalyan Doktor Bernardino Ramazzini atmıştır.Bernardino Ramazzini doktorlara hastalarına hangi ''mesleği'' yaptıklarını sormalarını tavsiye etmiştir.En önemli eseri meslek hastalıkları üzerine yazdığı De Morbis Artificum Diatriba (Diseases of Workers)
 |
| Bernardino Ramazzini |
İş güvenliğinin yasal anlamda dönüm noktası; İngiliz cerrah Percivall Pott'un baca temizleyicilerinin kanser hastalığına yakalanmaları üzerine yaptığı çalışmalar sonucunda olmuştur. Bu çalışmalar neticesinde İngiliz parlamentosu 1788'de Baca Temizleyicileri Yasası çıkarmıştır.
 |
| Percivall Pott |
İngiltere'de 1802 yılında Çırakların Sağlığı ve Morali Yasası çıkartılarak, çırakların çalışma şartları ve çalışma süreleri sınırlandırılarak korunmaya çalışılmıştır.
1833 yılında Fabrikalar Yasası(Factory Act) yürürlüğe girmiştir.Yasaya göre, işyerlerinin denetimi için müfettiş ataması öngörülmüştür. Ayrıca 9 yaşın altındaki çocukların işe alınması, 18 yaşın altındaki çocukların ise 12 saatten fazla çalıştırılması yasaklanmıştır.
Sanayi devrimi ile birlikte İngiltere'de yasal anlamda atılan bu adımlar diğer ülkeleri de etkilemiştir. İsviçre 1840, Fransa 1841, Almanya 1849, Amerika 1877 yılında iş güvenliği ile ilgili kanun çıkarmışlardır.
1919 yılında Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO-İnternational Labour Organization) kurulmuş,yaptığı önemli çalışmalar neticesinde 1946 yılında Birleşmiş Milletler'in uzmanlık kuruluşu olmuştur.
Yorumlar
Yorum Gönder